Categorieën
Opinie

Besparingen die zogezegd investeringen zijn

De goednieuwsshow wordt stilaan beledigend

8500 stemmen uit de zorg, welzijn en cultuursector lieten gisteren van zich horen op een betoging tegen het besparingsbeleid van de Vlaamse overheid. Regen noch Corona hield hen tegen. De Vlaamse regering blijft het signaal ondertussen negeren. Meer nog, eigenlijk moeten we deze besparingen helemaal niet erg vinden. Want in de komende vijf jaar wordt er zelfs geïnvesteerd in zorg en welzijn. Laten we dus vooral niet panikeren, maar gewoon geloven in hocus pocus.

Een tweet die alles goed maakt

Op de Twitteraccount van minister Beke stond als reactie op de betoging het volgende te lezen: “Mijn respect voor de handen die elke dag zorg dragen voor anderen. Jullie vraag naar extra hulp is terecht. De komende jaren creëren we 13000 extra banen in de sector. Ik reik de hand aan werkgevers en werknemers om samen mensen te vinden om die jobs in te vullen.” 

Sim sala bim! Besparingen zijn investeringen geworden. Hoera! 

Laten we het vooral niet over de realiteit hebben, lijkt het politieke motto. We toveren de besparingen om in iets goeds en intussen negeren we de alarmbellen van een massa mensen die rechtstreeks geconfronteerd worden met de impact, die zich hier en nu afspeelt. Die goednieuwsshow begint stilaan beledigend te worden. Worden wij echt verwacht dit te geloven?

Newsflash: deze besparingen zijn niet de eerste

Iets wat nu niet meer aan bod komt – maar wat wij niet vergeten zijn – is het feit dat er al jaren bespaard wordt in deze sectoren, en dat dit de zoveelste bittere pil is die we moet slikken. Er is de laatste tien jaar geen indexering meer geweest van de werkingsmiddelen. Ook onder de vorige minister, Jo Vandeurzen, werden in 2014 besparingen doorgevoerd. En ook toen werd tegelijk de boodschap gegeven dat er geïnvesteerd werd. Jo Vandeurzen gaf echter wél oprecht toe dat de besparing voelbaar zou zijn. 

It’s not all about the money

Minder middelen is helaas niet het enige waar de sector al jaren mee geconfronteerd wordt. Een eindeloze stroom aan veranderingen zorgt evengoed voor toenemende druk. Enerzijds zijn er maatschappelijke evoluties die voor extra uitdagingen zorgen. Vermarkting, vermaatschappelijking van de zorg, vergrijzing, … om er maar enkele te noemen. 

Anderzijds werden we geconfronteerd met ingrijpende fusierondes, nieuwe financieringssystemen, vergaande registratie en administratie, … Verandering is uiteraard niet negatief, maar ook dat vraagt energie en inzet. 

Deze veranderingen vallen niet onder de definitie besparing, en worden daarom proper uit dit debat gehouden omdat het zogezegd niets met elkaar te maken heeft. Voor de 8500 mensen die op straat kwamen, en heel wat anderen die niet betoogden, hangt dit echter allemaal samen. Zij zijn degenen die dit allemaal tegelijk moeten verwerken en onder steeds meer druk komen te staan. Zij zijn degenen die moeten uitleggen aan mensen waarom ze op een wachtlijst gezet worden. Waarom die wachtlijst langer wordt. Geen enkele rekensom van een broekzak-vestzakoperatie kan dit uitgelegd krijgen.

Overhead: de discussie boven uw hoofd

Dan is er nog de discussie rond overhead. Misschien gebruikt men bewust die vage term om te zorgen dat het gesprek zo ver mogelijk boven jouw hoofd plaatsvindt. Daardoor vraag je je af welke mensen dan in dat ‘hoofd daarboven’ zitten en wat ze daar dan uitspoken, aangezien ze blijkbaar overbodig zijn? Gaan we er dieper op in, dan goochelt de overheid graag met wat cijfers en percentages die eigenlijk niets zeggen. 

Dat elke organisatie kritisch kijkt naar uitgaven voor management, administratie en logistiek is een terechte verwachting. Maar zelfs al zouden we er effectief geraken met enkel daar te snoeien (wat niet mogelijk is): het is een fabel dat dit niet raakt op het terrein. 

Bovendien is het een ontzettend onrespectvolle boodschap. Alsof al het werk van structuren en ondersteunende diensten zomaar geschrapt kan worden. ‘Laat het geld naar de basis vloeien’ is een argument dat regelmatig opduikt. Tegelijk verzuipt die basiswerker steeds meer in registratie, administratie en andere verplichtingen. Snoeien in structuren en ondersteuning wil zeggen dat die basiswerker nog meer druk op zijn schouders krijgt. Het wil uiteindelijk zeggen dat er minder tijd is om mensen te helpen. Onrechtstreeks raken is ook raken.

Investeren is nú nodig

Verschillende alarmsignalen geven aan dat het er niet gemakkelijker op wordt. Er zijn in veel organisaties problematisch lange wachtlijsten. Hoe langer iemand moet wachten, hoe groter de kans op escalatie en hoe intensiever de zorg of hulp. Tussen 2020 en 2040 zullen er bovendien 60% 85-plussers bijkomen. Het aantal burn-outs in de zorg- en welzijnssector ligt nu al hoog. En zo kunnen we nog even doorgaan. 

Wij kunnen onmogelijk applaudisseren bij de aankondiging van ‘investeringen’, als daar eerst nog een rondje besparen aan vooraf gaat. Alsof er de luxe is om te wachten. Alsof de situatie intussen niet verder verergert. Alsof die investeringen dan uiteindelijk niet gewoon zullen dienen om de escalerende schade die intussen gemaakt werd te compenseren. 

Politiek gekibbel kabbelt voort

Intussen aanschouwen we verder het gebrek aan ernstig inhoudelijk politiek debat hierover, maar mogen we in de commissie welzijn wel genieten van lacherige spelletjes tussen politieke strekkingen over het wagenpark van de minister. Kibbel en kabbel rustig voort. Wij wachten ondertussen af. Want we moeten ons geen zorgen maken. Dat vertellen we intussen dan ook aan onze cliënten terwijl we hen op steeds langere wachtlijsten plaatsen?

Dit artikel verscheen ook op DeWereldMorgen.be.

Categorieën
Open Brief

Open brief aan Minister Jan Jambon

Vier grote werkgeversorganisaties binnen zorg en welzijn zijn ontzettend bezorgd over de besparingen. Ze schreven een brief aan Jan Jambon:

“Een goed beleid op het vlak van welzijn en zorg is de hoeksteen van een warm Vlaanderen. Dit vereist investeringen, geen besparingen.”

Geachte minister-president Jan Jambon,

Wij hebben een gemeenschappelijk doel! “Een warm en zorgzaam Vlaanderen.”

Een doel om hoopvol van te worden. Het is in ieders belang dat zo veel mogelijk mensen zich aangesloten voelen bij de samenleving.

Dat is niet alleen goed voor die mensen, maar ook voor de samenleving! Het maakt leven in Vlaanderen aangenamer en draagt bij tot betere gezondheid, een sterkere economie, meer veiligheid, enzovoort.

Met de regelmaat van de klok tonen verschillende media en onderzoekers ons de vele alarmsignalen over het welzijn en de nood aan zorg in onze samenleving. Of het nu gaat over jongeren in kwetsbare opvoedingssituaties, mensen met een beperking die uit de boot vallen, eenzaamheid, psychische moeilijkheden, zelfmoordcijfers, de stijgende nood aan ouderenzorg & thuiszorg, een tekort aan kinderopvang, (kinder)armoede, schulden, uithuiszettingen, woningnoden, familiaal geweld, kindermishandeling, (v)echtscheidingen, … Het gaat niet de goede kant op.

“We zijn daarom ontzettend bezorgd. We begrijpen uw keuzes niet.”

Gelukkig hebben wij een gemeenschappelijk doel: deze alarmsignalen aanpakken en zorgen dat mensen niet uit de boot vallen. Voor dat warm en zorgzaam Vlaanderen. Een doel waar tal van organisaties, verenigingen en vrijwilligers zich dagelijks voor inzetten. Wij worden blij als we in het regeerakkoord lezen dat zij onze samenleving mee vorm geven en steun van de overheid verdienen. “Wie hulp nodig heeft, laten we nooit in de steek. Voor de ondersteuning van kwetsbaren maakt de Vlaamse Regering de nodige budgetten vrij”.

Alweer een gemeenschappelijk doel: de budgetten die vrijgemaakt worden zo efficiënt mogelijk inzetten. Voor dat warm en zorgzaam Vlaanderen. Niemand kan daar tegen zijn.

We lijken wel anders te kijken naar hoe je dat doel kan bereiken. Snoeien om te bloeien klinkt mooi, maar in de praktijk is het voor al die organisaties, verenigingen en vrijwilligers nu al vaak vechten tegen de bierkaai.
Schaarste is de context waar sociaal werkers, zorg- en hulpverleners – uit gelijk welke organisatie – dagelijks in moeten werken. De wijdverspreide wachtlijsten zijn daar een illustratie van, waardoor mensen van het kastje naar de muur gestuurd worden. Besparingen zullen die realiteit niet beter maken.

“De gevolgen zijn sowieso voelbaar voor kwetsbare mensen.”

Snoeien in structuren en bovenbouw klinkt alsof het niet voelbaar is voor de man die een eind aan zijn leven wil maken, de jonge gast die niet meer bij zijn ouders kan wonen, het koppel dat uit huis gezet wordt, de dame met een beperking en de oude man die niet kunnen leven zonder zorg, of het gezin waar de kinderen regelmatig familiaal geweld ervaren. Helaas kunnen we u hier geen gelijk geven.

Structuren en bovenbouw zijn er net om sociaal werkers, zorg- en hulpverleners te ondersteunen en ontlasten, zodat zij op een kwalitatieve manier hulp kunnen bieden. Zonder bovenbouw is er ook geen vorming, coaching, teamwerking, digitalisering, administratieve omkadering en kunnen we niet voldoen aan de verplichtingen die de overheid oplegt over veiligheid, preventie, privacy, sociale zekerheid, fiscaliteit, publieke aanbestedingen…,

De gevolgen zijn sowieso voelbaar voor kwetsbare mensen. Of het nu gaat om één euro of 300 miljoen: besparen waar de noden nu al torens hoger zijn dan de middelen, heeft impact. Het geeft ook een verkeerd signaal aan diegenen die nood hebben aan dat warm en zorgzaam Vlaanderen, en voor diegenen die zich daar dagelijks voor inzetten. Voor de samenleving belooft het op de lange termijn weinig goeds.

We zijn daarom ontzettend bezorgd. We begrijpen uw keuzes niet. Maar gelukkig hebben we een gemeenschappelijk doel. Een warm en zorgzaam Vlaanderen. Waar voor iedereen een plaats is, en waar niemand er alleen voor staat. Een goed beleid op het vlak van welzijn en zorg is de hoeksteen daarvan. Dit vereist investeringen in plaats van besparingen.
Wij vragen daarom met aandrang om de impact van uw besparingen in de verschillende sectoren onder ogen te zien en het gevoerde beleid opnieuw te bekijken.

Margot Cloet, Zorgnet-Icuro
Hendrik Delaruelle, Vlaams Welzijnsverbond
Ann De Meulemeester, Zorggezind
Patrick Vander Weyden, SOM de federatie van sociale ondernemingen.

Deze vier ondertekenende werkgeverskoepels vertegenwoordigen meer dan 2.000 organisaties in Vlaanderen. Deze organisaties stellen samen ongeveer 230.000 personeelsleden tewerk.

Je kan de open brief ook zelf ondertekenen.

Categorieën
Opinie

“Wat jullie ministers bindt is duidelijk: vervreemding van de praktijk van alledag.”

Geschreven door Pascal Debruyne, een man met 15 jaar verbondenheid met het jeugdwerk, opbouwwerk en integratiewerk.

Beste Minister Beke, beste Minister Somers en beste minister Crevits,

I call your bluff! 

Vandaag staat het antwoordapparaat aan bij de CAW’s. Ze verliezen een 70tal mensen overheen Vlaanderen. Opnieuw basisdienstverlening die verdwijnt. Nadat men maait in de omkadering van sociaal werk door de besparingen van 1 miljoen euro bij SAM vzw, maait men ook een deel van het basiswerk weg. 

➡️ Besparingen

Het zijn niet de enige besparingen die een hindernis zijn voor integratie en sociale mobiliteit. De dossierlast van trajectbegeleiders werd opgedreven tot meer dan 200 cliënten bij het Agentschap inburgering en integratie. Bestaande berekeningen stellen dat je rond de 115 moet zitten om degelijke en kwalitatieve begeleiding te doen van nieuwkomers. 

Samen met de VDAB die opnieuw moet besparen. In vergelijking met ons land hebben arbeidsbemiddelaars een torenhoge dossierlast. Zeker waar dat gaat over begeleiding van kwetsbare profielen, is er nood aan meer “1 op 1”-begeleiding. Ook daar werd er al bespaard op omkadering en werden taalcoaches wegbespaard. Naast het diversiteitsbeleid (EAD) dat overging in de KMO portefeuille die nu wordt wegbespaard. Geen ondersteuning voor integratie op de werkvloer meer. 

➡️ Efficiëntieoefeningen 

Maar zoals overal klinkt het dat efficiëntie-oefeningen alles zullen oplossen. En tussen deze diensten zogenaamde samenwerkingsprotocollen opzetten. 

Alsof samenwerking op papier geen mensen in de praktijk vraagt? Op de eerstelijn, vooral maar ook voor de omkadering van die praktijkwerkers. Hoeveel efficiëntie kan je nog boeken in Vlaanderen waar ongeveer alles gefusioneerd is en men alle kleine werkingen in het keurslijf van grote fusies drukte doorheen de laatste legislaturen? Brabbelen over efficiëntie is een ontkenning van de geschiedenis en organisatiepraktijken de laatste decennia. 

➡️ Vervreemding 

Wat jullie ministers bindt is duidelijk: vervreemding van de praktijk van alledag. Aliënatie van de uitdagingen van kwetsbare mensen en zeker mensen met migratieroots. Bovenop het geloof dat buddies alles gaan oplossen. 

Want alledrie pochen jullie met buddies als een soort mana dat uit de hemel valt. En alle basisdienstverlening zal oplossen. Het is eerlijk gezegd wrang. Wrang dat goedbedoelende mensen die vrijwillig aan de slag gaan aan de basis alles gaan oplossen. 

Niet dat ik tegen buddies ben: ik doe maandelijks intervisie bij buddies die mensen naar werk begeleiden. Maar denken dat buddies, mentoren, vrijwillige jobcoaches en een professionele vriend alles gaan oplossen is de meest cynische vorm van vermaatschappelijking die je je kunt inbeelden. 

➡️ Daal eens af naar de praktijk 

Beste ministers, jullie zijn volksvertegenwoordigers. Maar een deel van dat volk heeft ondersteuning nodig, in de praktijk. En die praktijkwerkers aan de basis hebben omkadering en steun nodig. Steun die jullie blijkbaar niet begrijpen. Daal aub eens af naar de samenleving, waar een deel van “het volk” vervreemd is, van de politiek en leeft in de marges van die samenleving. Elke dag hebben we daar hysterische debatten over. Enkel over deviant gedrag en vervreemding, over een gebrek aan integratie. Maar nooit over “het waarom” daarvan. 

Waarom? Omdat er al legislaturen lang een beleid wordt gevoerd dat zich op grote afstand bevindt van de reële praktijk. Een praktijk die jullie vandaag weer ondergraven met besparingen. En met antwoorden die zo weinig mogelijk kosten, en dus zo weinig mogelijk structurele antwoord geven op de reële noden onderaan de ladder. 

➡️ Laat ons elkaar geen Liesbeth noemen

Laat ons elkaar geen Liesbeth noemen (alleen al omdat een deel van de integratiesector en de sector van armoedebestrijding daar nog trauma’s aan overhield): dit is een keuze om duizenden en duizenden hulpvragen te negeren en structureel sociaal werk naar de annalen van de geschiedenis te verwijzen. 

Ook de structuur die een fundament vormt voor de vele vrijwilligers waarmee al die organisaties nu al werken. Wat zou moeten doen nadenken over de valse tegenstellingen tussen structurele ondersteuning en eerstelijnswerk. Organisaties die promoten dat je geen structurele ingrepen en dus structureel sociaal werk nodig hebt (“geef armen geen rotte Frank”) en alles oplost met buddies en sociale netwerken maken mensen iets wijs, wat niet door onderzoek onderstut wordt. 

➡️ I call your bluff 

Beste ministers, jullie pleidooi voor gratis begeleiding door vrijwillige buddies en verdere afbouw van basiswerk en structurele omkadering is gewoon bluf. Dat soort vermaatschappelijking van de zorg is geen “manna” maar eerder een valse mantra. En sorry voor mijn taal,….maar na 15 jaar verbondenheid met het jeugdwerk, opbouwwerk en integratiewerk: “I call your bluff!”. Zeker als jullie blijven praten over rechten en plichten, die steeds meer verschuift naar de mensen die jullie in de kou laten staan. 

Categorieën
Inzending

Welzijn in gevaar, voor Beke geen bezwaar

Minister van Welzijn Wouter Beke wil dat de CAW’s (centra voor algemeen welzijnswerk) vijf miljoen besparen vanaf 2020. De minister geeft tegelijk op verschillende fora en media de boodschap dat er op ‘initiatieven en hulp voor kwetsbare mensen op het terrein’ niet bespaard wordt. “Iets dat we niet goed kunnen rijmen en waar we verontwaardigd over zijn” zegt Anita Cautaers. “Maar we zijn vooral bezorgd. Deze maatregel heeft wel degelijk rechtstreeks effect op de meest kwetsbare mensen in de samenleving. Die dreigen uit de boot te vallen.”

Alle CAW’s sluiten op 3 december de deuren en nemen deel aan de geplande actie van de vuurwerkweek, in solidariteit met andere organisaties die getroffen worden door de regering.

Besparing treft kwetsbare mensen

“Het houdt voor ons geen steek dat deze maatregel kwetsbare mensen niet zou treffen” benadrukt Anita Cautaers. De besparing betekent voor de CAW’s minstens 75 jobs minder. Dit wil zeggen dat we minder mensen kunnen helpen, want besparen betekent keuzes maken. Concreet zou dit bijvoorbeeld betekenen dat we minder kunnen inzetten op slachtofferhulp en dat we daardoor per jaar 4.656 minder slachtoffers van een misdrijf of verkeersongeval kunnen helpen. Of dat we minstens 2.678 chatvragen niet langer kunnen beantwoorden. Of dat we minder inzetten op het JAC en dus minstens 5.907 kinderen en jongeren met een hulpvraag aan de deur laten staan. Of dat we minstens 8.434 mensen met vragen over stress, draagkracht, eenzaamheid en andere psychische problemen in de kou laten staan. “Waar kunnen die kwetsbare mensen nog terecht als ook andere sectoren moeten besparen en al met wachtlijsten zitten? Wij geven al jaren het signaal dat er juist meer inzet nodig is om welzijn te versterken. Nu krijgen verschillende zorg- en welzijnsorganisaties de boodschap dat ze moeten besparen. Hoe rijm je dit met een warm en solidair Vlaanderen?”

Bezorgd om onze medewerkers

“Over stress en draagkracht gesproken: De draagkracht van onze medewerkers en vrijwilligers wordt hierdoor nóg meer onder druk gezet. Terwijl zij al onder flinke werkdruk staan. De minister geeft de boodschap dat hij niet wil besparen op de hulpverlening op het terrein, maar tegelijk schrapt hij jobs en bouwt hij arbeids- en loonvoorwaarden van medewerkers af. Er wordt dus meer verwacht met minder middelen. Dit komt de kwaliteit van onze hulpverlening niet ten goede” aldus Anita Cautaers. “Zouden we niet beter zorg dragen voor hulpverleners? Zij leveren belangrijk werk voor de cohesie van de samenleving. Het aantal burn-outs in de zorg- en welzijnssector is een duidelijk signaal dat de druk nu al te hoog is.”

De CAW’s gaan massaal hun verontwaardiging tonen in Brussel. Ze sluiten collectief hun deuren op 3 december en nemen deel aan de geplande actie binnen het kader van de vuurwerkweek. Nachtopvang en crisishulpverlening blijven wel gegarandeerd, de residentiële werkingen gaan over op minimale dienstverlening.

brief overgenomen van CAW.be

Categorieën
Open Brief

Ouderschap: Open brief aan de Vlaamse Regering

Ouderschap… ongetwijfeld een zeer moeilijke en complexe taak! Perfect ouderschap is een utopie, en iedereen doet zijn best. Je hoopt steeds een soort ‘goed-genoeg ouder’ te zijn. Maar helaas is dit voor heel wat gezinnen niet haalbaar zonder ondersteuning. Mensen die durven hulp zoeken, of die durven aanvaarden als anderen die aanbieden of zelfs opleggen. Deze gezinnen kunnen onder andere bij De Takel terecht. Een dagcentrum binnen de jeugdhulp die kinderen, jongeren en hun context ondersteunt op een soms hobbelig parcours richting het ‘goed-genoeg gezin’. Zeer diverse gezinnen komen bij ons terecht, en hun hulpvragen zijn vaak al even divers. Maar au fond komt het steeds neer op ‘help ons een functioneel, warm gezin te zijn’.

Nu blijkt dat onze huidige Vlaamse regering ook op de welzijnssector zal besparen, kunnen we niet zomaar toekijken. Kunnen we niet toestaan dat zoveel mensen in de kou blijven. Kunnen we niet anders dan opkomen voor onze “zachte” sector!

Naar aanleiding van ons 30 jarige bestaan verzamelden wij getuigenissen van (ex) cliënten, personeel, vrijwilligers, … De passages hieruit zijn een teken dat de welzijnssector een zeer grote betekenis heeft voor tal van mensen. Maar ook dat het welzijnswerk er vaak toch voor zorgt dat een jongere een stapje verder, stukje zekerder in het leven komt te staan als volwassene. En laat die jongeren net onze toekomst zijn!

“Het was voor mij een soort ontspanning van de thuissituatie” “Toen mijn zonen het moeilijk hadden waren jullie mijn steun.” “Het gevoel dat je helpt timmeren aan een weg naar de toekomst van een jongere, geeft energie!” “Ik ben dankbaar voor het ritme dat ze me aangebracht hebben … vooral dat ze me opgevangen hebben wanneer het nodig was.“ “Voor de begeleiding leefden mijn mama en ik heel erg geïsoleerd, door het dagcentrum zijn mijn mama en ik mee met haar, uit onze cocon gestapt. We leerden er vrienden kennen, hadden leuke babbels, leerden veel over onszelf en hoe het anders kan…mijn mama kreeg weer richting en zin in het leven. Ikzelf slaagde er later uiteindelijk in een diploma te halen!”

EN LAAT DIT NU NET DE REDEN ZIJN WAAROM WE VAN ONS LATEN HOREN! #VuurWerk

Anneke Crombez

Categorieën
Inzending

“Soms moet een makelaar in oplossingen geduld hebben”

In maart trok Rita L’Enfant de deur achter zich dicht na een carrière van meer dan 40 jaar bij Samenlevingsopbouw. Sinds dat pensioen heeft ze haar handen vol als voorzitter van het Schaarbeekse gemeenschapscentrum De Kriekelaar. Toch neemt ze even de tijd voor een gesprek over hoe Samenlevingsopbouw al decennialang werkt aan oplossingen voor maatschappelijke problemen.

Samenlevingsopbouw is vandaag een ‘makelaar in oplossingen’. Is dat nieuw?
Rita: Hoegenaamd niet. We zijn altijd al bezig geweest met sociale innovatie en sociaal ondernemerschap. Alleen heette dat toen nog niet zo.

Kan je daar een voorbeeld van geven?
Rita: Er zijn er zo veel. Zo stond Samenlevingsopbouw dertig jaar geleden al mee aan de wieg van de Belbus en de Sociale Verhuurkantoren. Maar ook op het vlak van werk zochten we steeds naar vernieuwende oplossingen. Ik denk aan de werklozenwerkingen in de jaren 80 en later de initiatie van allerhande opleidings- en tewerkstellingsprojecten.

In gesprek gaan
Sinds jaar en dag werkt Samenlevingsopbouw van onderuit aan oplossingen. Kunnen onze opbouwwerkers lokaal voor elk maatschappelijk probleem worden ingeschakeld?
Rita: Het is niet zo dat wanneer er zich in een gemeente een probleem voordoet, het bestuur maar naar Samenlevingsopbouw moet bellen voor een oplossing. Zo makkelijk is het niet. Je hebt politici nodig die bereid zijn om zich minstens voor een deel in onze visie in te schrijven.

Is dat moeilijker dan vroeger?
Rita: Nee, ik weiger te geloven dat het vroeger beter was. Samenlevingsopbouw heeft altijd en overal het debat moeten aangaan. Toegegeven, in een aantal gemeentes staan de extreme meningen vandaag sterker dan vroeger. Maar in veel lokale besturen zitten gelukkig mensen die het goed voor hebben. Het is onze taak om met hen in gesprek te gaan.

Kringloopwinkels
Hoe doe je dat?
Rita: Een gedegen voorbereiding is alles. Ik geef een voorbeeld uit de oude doos. De uitbouw van kringloopwinkels in West-Vlaanderen is een idee van Samenlevingsopbouw uit het begin van de jaren 80. Je had er toen een opbouwwerker met uitstekend strategisch inzicht. Eerst heeft hij een platform gevormd met een aantal gelijkgezinde organisaties. Ze hebben onder elkaar uitgeklaard wat ze wilden, waar ze op wilden toegeven en waarop niet.

En daarna?
Rita: Vervolgens zijn ze bij verschillende OCMW’s en intercommunales gaan aankloppen voor middelen. Dat waren bijzonder harde onderhandelingen waarvoor de nodige argumentatie en diplomatie aan de dag gelegd moesten worden. Daar is toen zwaar op gesakkerd, maar uiteindelijk lagen de resultaten er wel. Een duurzame oplossing – toen al! – voor mensen die ver van de arbeidsmarkt verwijderd zijn.

Hal 5
En dat kan vandaag nog steeds?
Rita: Maar natuurlijk. Neem Hal 5 in Leuven. Dat was een leegstaande spoorweghal, een stadskanker. Samenlevingsopbouw Riso Vlaams Brabant heeft als één van de partners ervoor gezorgd dat dit nu één van de hotspots in Leuven is.  Riso verzorgt er een solidaire buurtwinkel waar mensen in een kwetsbare positie tegen een lagere prijs inkopen kunnen doen. Dat was voor de andere organisaties, die zich meer op gegoede bezoekers wilden richten, niet evident. Maar doordat Samenlevingsopbouw goed voorbereid aan tafel kwam, is Hal 5 ook voor mensen in een kwetsbare positie een succesverhaal.

Is er dan geen verschil met vroeger?
Rita: Toch wel. Bij zulke onderhandelingen moet er soms wat druk gezet worden. Vroeger haalden wij dan een laken uit de kast, schilderden daar onze leuzen op, en gingen de straat op. We trokken daarmee gegarandeerd persaandacht. Dat is vandaag niet meer het geval. De tenen van de politiek zijn soms ook langer. De druk op politici is veel groter. Ze worden veel sneller afgerekend door media en publiek. Dat bemoeilijkt het werk voor Samenlevingsopbouw toch wel.


Energie en Armoede
Hoe ga je daarmee om?
Rita: Onze grote troef is dat we met kennis van zaken spreken. Doordat opbouwwerkers dag in dag uit met mensen in een kwetsbare positie werken, weten ze als geen ander wat de problemen zijn. Politici hebben daar vandaag geen idee van. Vroeg of laat hebben ze die expertise nodig om tot oplossingen te komen in hun stad of gemeente. Door daarop in te speken, kan Samenlevingsopbouw zijn invloed vergroten.

Dat is werk van lange termijn
Rita: Kijk naar de resultaten van de collega’s van Energie en Armoede. Zij zijn erin geslaagd om energiearmoede op de agenda te krijgen. Politici en energieleveranciers wisten zelfs niet dat dit bestond. Maar door hun enorme dossierkennis hebben de opbouwwerkers een complete mentaliteitsverandering gerealiseerd. Daardoor staan zelfs de grote spelers in de energiesector vandaag open voor hun oplossingen. Dat is niet van dag op dag gebeurd. Soms moet een makelaar in oplossingen geduld hebben.

Interview met dank aan SAM vzw, steunpunt Mens en Samenleving

Categorieën
Inzending

Een sociaal werker wil onrecht herstellen, daar waar nodig.

Sinds de eerste berichtgeving over de volgende besparingsaanslag, dit keer op welzijn, schommel ik tussen ongeloof, woede en daadkrachtige hoop.
Hoe kan een welvarend land als België beknibbelen op welzijn terwijl de werkvloer creatief blijft opboksen tegen de steeds groeiende wachtlijst en dagelijks dapper verder werkt om het vertrouwen tussen burgers onderling en de samenleving te herstellen?
Tezelfdertijd bleef ik luisteren naar de hoopvolle stem Van Rutger Bregman in ‘de meeste mensen deugen’. Een pleidooi over de goedheid die in onze menselijke natuur zit en hoe de vernislaag, die we beschaving noemen en zijn kunstmatig bedachte structuren, zomaar de teloorgang van deze vriendelijke natuur kan betekenen. 

‘Afstand zorgt ervoor dat we tot de meest gruwelijke dingen in staat zijn’, onze politieke leiders lijken wel heel ver van de dagdagelijkse realiteit van hun volk als ze cultuur en welzijn zo genadeloos tekkelen. 
Eerlijk is eerlijk, als zelfstandige in bijberoep kan ik niet dezelfde zorg aanbieden voor mensen in hoogconflictouderschap als ik vanuit een welzijnsorganisatie kan #cawoostvlaanderen Tuurlijk wel, als mensen kapitaal krachtig genoeg zijn en over voldoende wil en inzicht beschikken om situaties voor henzelf en voor hun kinderen te veranderen. Maar met de huidige rechtsbijstandregeling en zijn limieten in tijd en kostprijs bereik je simpelweg niet die meest kwetsbare doelgroep: ouders die meegesleurd worden in de zuigkracht van het conflict en kinderen wiens behoeften vaak ondergesneeuwd geraken. Er is geen ‘quick fix’ voor, we geven tijd, zorg op maat, begrip en helpen hen vertalingen en veranderingen maken.
Het is maar één van de problematieken waar we ons voor inzetten, collega’s in en over de verschillende sectoren doen ander werk met dezelfde gedrevenheid en passie! ❤️
Jullie vraag, of eerder opleg, van besparing is een vraag naar morele en menselijke eeltvorming, het druist in tegen alle redenen waarom we kozen voor deze job! Een sociaal werker wil onrecht herstellen, daar waar nodig.

Kunst en cultuur staan gelijk aan spel, hetgeen we zo hard nodig hebben in onze ver gedreven competitiemaatschapppij. Welzijn is de hoeksteen van onze samenleving, het omgekeerde van spel en welzijn is depressie en isolement. Dit gaat niet de juiste richting uit, beste regering.

Het debat over het verzet tegen de besparingen gisteren in de zevende dag was misselijkmakend! De ware betekenis van democratie is ver te zoeken wanneer een Vlaams parlementslid ‘Vuurwerk’ (die de stem van zovele middenveldorganisaties verenigt) aanduidt als onruststoker en aanmaant tot blinde volgzaamheid (terwijl het politieke apparaat weigert hun eigen duizelingwekkende kostenstructuur te bekijken), en er vervolgens bespottelijk aan toevoegt dat het middenveld op deze manier ook eens in de kijker wordt gezet, het zet alleen meer kwaad bloed…

En het brengt ook kracht!! 😃 Wanneer het middenveld massaal wordt aangevallen, raak je mensen in het hart en zijn we met velen om de macht terug te halen naar waar deze thuis hoort! #participatiepolitiek
Beste regering, jullie maken er een boeltje van, een door egogedreven strijdtoneel.
We gaan knallen deze week voor onze cliënten, voor onze kinderen, voor onze collega’s en voor een warme samenleving. Mijn hoop en oproep is dat we dit niet alleen doen met beroepskrachten uit het werkveld want deze maatregelen raken ons allemaal! #vuurwerk#duidelijknietmijnregering #optimismewint

Geschreven door Jody Kluge

Overgenomen van publieke post op Facebook

Categorieën
Open Brief

Open brief ‘Wat is er toch aan de hand?’

Waar de sociaal werker eerder de tanden zette in onrecht en als rasechte straatwerker met vuist op tafel de problemen luidkeels beschreeuwde, proberen we nu lief en voorzichtig en vooral niet te luid de mensen te ondersteunen in het rasterwerk van papierwerk, achterstallige betalingen, tijdelijke jobs.

We proberen hen met smeekbedes aan immokantoren aan een woning te helpen, we kneden en masseren tot ze in het pakketje passen die de deur opent naar gespecialiseerde hulp. Met lede ogen, armen languit naast ons lichaam en met open mond bekijken we de actualiteit van de laatste weken. Want, ja, de besparingsmaatregelen zullen impact hebben op de mensen waar we mee werken, ze zullen impact hebben op de uitbouw van ons werk.

Wat doet dat ons, beroert dit de gemoederen van de maatschappelijk werker binnen het CAW… kijken we toe of bundelen we signalen en laten we onze stem horen? Het voelt alsof we deel worden van iets waar we geen deel van wensen te zijn. We houden problemen in stand, enerzijds, door wat we kunnen stretchen, te rekken naar wat we eigenlijk niet zo heel goed kunnen, maar wel moeten omdat niemand anders het doet.

We dekken toe, anderzijds, door deze manoeuvres niet te schreeuwen, maar te fluisteren, te
‘compromissen’, door te kijken in de ander zijn richting als het op signaleren aankomt. Nu mensen het harder te verduren krijgen, in steeds moeilijker omstandigheden leven horen we koude boodschappen van de leiders in onze democratie. Lossen we de problemen op met een terugkeer naar de oeroude caritas-gedachte? De warmste week als ‘belijving’ van de vermaatschappelijking van de zorg?

Stretchen kunnen we… maatschappelijk werkers zijn out-of-the-box denkers, maar hoe kan creatief verder nagedacht worden als dat gedachtengoed geen vaste grond krijgt? Als geen koepelorganisatie deze ideeën oppikt en uitwerkt, ondersteunt en tevens mensen hierin opleidt…

Hoe kan je blijvend creatief denken als we niet kunnen rekenen op steun om zeer laagdrempelige initiatieven uit te bouwen die mensen bij elkaar brengen en hen dat duwtje geven richting hulp? Die laagdrempelige initiatieven die onvoorwaardelijk hun deur openzetten…

We zetten op micro en mesoniveau mooie overlegstructuren op, om de afstanden tussen hulporganisaties te verkleinen. Dat levert op, in sneltempo. Het lijkt ons belangrijk dat we ons wapenen, ons bewust zijn over de zo menselijke en makkelijke reflex om je kwaadheid en onmacht te richten naar een collega van een andere afdeling of een andere organisatie die zijn grenzen trekt.

We horen ons niet kwaad te maken op de hulpverlener van het psychiatrisch ziekenhuis die een patiënt niet kan opnemen, we moeten ons kwaad maken op de resem keuzes van een regering die ervoor zorgt dat er moet gevochten worden voor een plekje gepaste hulp. Elkaar beoordelen en veroordelen lijkt sterk op wat we zien gebeuren in onze samenleving. Bevolkingsgroepen zetten zich af tegen andere groepen, mensen zien elkaar als bedreiging, er is een klimaat van angst. Een regering die de bodem van solidair samenleven wegneemt en beknot is het laatste wat deze samenleving nodig heeft.

Als sociaal werkers lijkt het ons essentieel dat we collega’s, cliënten, vrienden en familie hierop attent maken, we hebben een taak om dit te blijven herhalen, te blijven agenderen, te blijven in discussie brengen, te blijven signaleren. Het lijkt ons billijk hierbij een oproep te doen om zichtbaar te maken waar we voor staan, wat wij belangrijk vinden als tegenreactie op hetgeen we met lede ogen, slappe armen en open mond zien gebeuren.

Na jaren investeren in interne opbouw rond fusies en interne herstructureringen komen we op een kruispunt op maatschappelijk vlak. Dat vraagt nu meer dan ooit om een signaal naar buiten. We voelen ons strijdvaardig, maar kunnen dit niet alleen.

Er lopen initiatieven die deze verontwaardigingen en strijdlustigen bundelen, we hopen dat we hier met velen een plaats kunnen in vinden de komende weken. Verder zou een krachtige visie, een strijdlust van een intussen groot aanwezig orgaan in Vlaanderen, het CAW, een zinvolle en welkome stem zijn in deze tijden. We maken ons ‘SAMen ongerust’, we vragen ‘zuurstof aan solidariteit’

3/12 -> ​www.vuur-werk.vlaanderen​ donderdagnamiddag martelarenplein Brussel.

Reintje, Erica en team wonen Brugge